W swoich najnowszych książkach Deirdre N. McCloskey sugeruje, że głównym źródłem bezprecedensowego wzbogacenia się świata na przestrzeni ostatnich dwustu lat była nie bezprecedensowa akumulacja kapitału, ale bezprecedensowa akumulacja innowacji – zarówno technologicznych, jak i intelektualnych (gdzie wśród tych drugich najważniejsza była szeroka akceptacja dla tzw. wartości burżuazyjnych). Bardzo istotne jest...
Według pewnych popularnych tez socjologicznych, wypracowanie osobistego bogactwa w epoce powszechnego niedostatku jest najlepszym dowodem siły charakteru, a więc wytężonej i wręcz ascetycznej pracy na rzecz doskonalenia własnej osobowości. W tego rodzaju aktywnej, przedsiębiorczej ascezie np. Max Weber widział źródło zamożności społeczeństw wyrosłych na gruncie etyki protestanckiej. Być może zachowanie...
Stwierdzenie „skoro monopolistyczne aparaty opresji już istnieją, to niech przynajmniej robią X” jest zawsze domorosłą zabawą w „dobry etatyzm”. Innymi słowy, każde tego rodzaju stwierdzenie jest w najlepszym razie bezsensowne z punktu widzenia osoby, która uznaje, że autentyczną wartość społeczną mogą wytwarzać wyłącznie instytucje działające w oparciu o zasady dobrowolności,...
Bernard Mandeville częściowo mylił się twierdząc, że prywatne wady prowadzą do publicznych korzyści – nie dlatego, że źle opisał stosowną relację wynikania, ale dlatego, że niesłusznie opisał pokojowe zabieganie o interes własny jako wadę. W końcu jeśli skuteczne zabieganie o interes własny pozwala na lepsze zrealizowanie swojego produktywnego potencjału, a...
Spośród wszystkich etatystycznych „argumentów” najbardziej bezczelny w swoim emocjonalnym szantażu jest naturalnie ten o biednych i potrzebujących „umierających pod płotami” w wyniku nieistnienia „systemowych rozwiązań” oferowanych przez etatystyczny aparat przemocy. Dobrze znane są standardowe odpowiedzi na ten „argument”: w społeczeństwie dobrowolnym, w którym nie ma tolerancji dla zjawiska legalnej grabieży,...
Stwierdzenia można z grubsza podzielić pod względem ich wartości poznawczej na gołosłowne, pozornie uzasadnione i uzasadnione. Przykłady stwierdzeń gołosłownych to:1. Demokracja to najlepszy z dotychczas wymyślonych ustrojów.2. Kraje powinny się jednoczyć, a nie dzielić. Przykłady stwierdzeń pozornie uzasadnionych to:1. Demokracja jest gorsza niż monarchia, bo demokratyczni politycy mają wyższą preferencję...
Punkty zwrotne historii rozwoju gospodarczego wyznaczają trzy rewolucje – rewolucja neolityczna, rewolucja przemysłowa i rewolucja informacyjna. I choć wszystkie one związane były z jakościowymi skokami w produkcyjnym potencjale ludzkości, każda z nich wykorzystywała nieco inne źródło owego potencjału. Rewolucja neolityczna była związana przede wszystkim z przekroczeniem pewnego kluczowego progu specjalizacji...
Jednym z najbardziej rażących przykładów uporczywości ekonomicznej ignorancji i siły antyekonomicznych przesądów jest sympatyzowanie z pewnymi formami protekcjonizmu nawet przez tych, którzy twierdzą, że rozumieją zasadę przewagi komparatywnej i korzyści płynące z globalnej wolnej konkurencji. Sympatie te uzasadniane są na ogół sugestią, że udział w tego rodzaju konkurencji jest dla...
Trudno jest wymyślić jakikolwiek logiczny powód, dla którego równie nadużywany, co niejasny termin „konsumpcjonizm” miałby opisywać kulturowy charakter tylko niektórych epok historycznych (włącznie ze współczesnością). W sensie ekonomicznym jest to w końcu określenie mocno tautologiczne, gdyż ludzkie działanie w każdej epoce historycznej polega na zastępowaniu stanu mniej pożądanego stanem bardziej...
Istnieje zasadnicza sprzeczność w twierdzeniu, że stać po stronie tzw. kultury Zachodu to stać po stronie indywidualizmu i racjonalizmu, gdyż sam termin „kultura Zachodu” jest kategorią kolektywistyczną i emocjonalną, polegającą na zlaniu w jednorodnie pozytywną całość wszystkich „zachodnich” idei, zjawisk i postaci, które się ich samozwańczemu obrońcy podobają, a następnie...