Krytyka libertarianizmu odbywa się na rożnych poziomach intelektualnych. Ci, których wiedza na jego temat jest bardzo niewielka, krytykują go na ogół przy użyciu nieprzemyślanych sloganów („nieregulowany rynek prowadzi do wyzysku pracowników”, „potrzebna jest kontrola cen, aby zwalczać spekulację”, „kto jak nie państwo wybuduje drogi?” itp.), które po tysiąckroć były już...

Dziś swoje 74. urodziny obchodzi David D. Friedman – ekonomista, profesor Santa Clara University, syn noblisty Miltona Friedmana, jeden z najważniejszych współczesnych przedstawicieli myśli libertariańskiej. Znany jest w szczególności z prac dotyczących anarchokapitalizmu, w których przedstawia on konsekwencjalistyczne argumenty na rzecz bezpaństwowego społeczeństwa prawa prywatnego. Jego najbardziej znaną publikacją jest...

Co jakiś czas publikujemy bądź polecamy artykuły poświęcone myśli libertariańskiej. Dziś chcielibyśmy podzielić się tekstem naukowym dotyczącym instytucji państwa w myśli jednego z czołowych przedstawicieli libertarianizmu, Hansa-Hermanna Hoppego. W numerze 1/2018 (18) kwartalnika „Zeszyty Naukowe Gdańskiej Szkoły Wyższej” opublikowany został artykuł jednego z naszych członków wspierających, Filipa Kozika, poświęcony pewnemu...

Jednym z najczęściej słyszanych argumentów mających świadczyć o niemożliwości funkcjonowania w dłuższej perspektywie społeczeństwa dobrowolnego czy też libertariańskiego (tzn. wolnego od kontroli ze strony jakiegokolwiek monopolistycznego aparatu przemocy) jest sugestia, iż społeczeństwo takie szybko ulegnie armiom sąsiadujących monopolistycznych aparatów przemocy. Istnieje jednak cały szereg powodów, dla których wcale nie musiałoby...

W najnowszym numerze czasopisma naukowego “Dialogi Polityczne” ukazał się artykuł Przemysława Hankusa Libertarianizm nie jest utopizmem. Dlaczego twierdzenia o utopijności libertarianizmu są fałszywe?, w którym zmierzył się on z jednym z częstszych zarzutów, padających pod adresem libertarianizmu, jakoby była to idea “odrealniona” i “oderwana od rzeczywistości”, i w związku z tym utopijna.  Podczas...

Ci, którzy uważają, że stan libertariańskiej anarchii musi doprowadzić do konfliktu o władzę pomiędzy zbrojnymi gangami popełniają błąd traktowania libertariańskiej anarchii jako “bezpaństwowego etatyzmu”, tzn. sytuacji, w której terytorialny monopol przemocy znika, ale wszystko inne, włącznie z mentalnością, która legitymizuje jego istnienie, pozostaje bez zmian. Praktycznie każdy teoretyk libertariańskiego anarchizmu...

Zarzutem bodaj najczęściej padającym w stronę libertarian jest zarzut o utopijności i kompletnym oderwaniu od realiów formułowanych przez nich propozycji odnośnie do proponowanego modelu społeczności bezpaństwowej, gdzie wszystkie dobra i usługi byłyby dostarczane przez podmioty prywatne, tj. anarchokapitalizmu. Jednak czy tego rodzaju inkryminacje rzeczywiście są uzasadnione? Dokonajmy w tym celu...

W internetowym wydaniu dziennika “Rzeczpospolita” ukazał się artykuł prof. Andrzeja Szahaja Fundamentalny błąd libertarian (w weekendowym, papierowym wydaniu dodatku “Plus Minus” artykuł ten nosił tytuł Filozofia skrajnego egoizmu). Tekst w sposób krytyczny prezentuje filozofię libertariańską, wielokrotnie mijając się z prawdą.   Jako że wolę nie przypisywać innym ludziom na starcie złych intencji,...

Libertarianizm jest największym i być może jedynym naprawdę radykalnym ruchem w Ameryce. (…) Nie jest pod żadnym względem reformistyczny. Jest pod każdym względem rewolucyjny. (…) Prawda jest taka, że libertarianizm popiera zasady własności, ale w żaden sposób nie chce bronić każdej własności nazywanej obecnie prywatną. (…) Jest on daleki od...

Jest różnica pomiędzy: 1) tym, co ktoś popiera; a 2) tym, co ktoś realistycznie uważa za osiągalne. Przykładowo, ja popieram ZERO morderstw, ale nie oczekuję, że kiedykolwiek zostanie to osiągnięte na światową skalę. Ale nie popieram „ograniczonego mordowania” tylko dlatego, że sądzę, iż morderstwa będą się zdarzać. Czy w czasach...