Od momentu rosyjskiej napaści na Ukrainę kilkukrotnie informowaliśmy o pojawiających się w międzynarodowej społeczności libertariańskiej różnicach w moralnej ocenie stron konfliktu oraz ich odpowiedzialności za jego wybuch. Część przedstawicieli środowiska wolnościowego nie ma wątpliwości, że wyłącznym winnym agresji jest Federacja Rosyjska. Część jednak uważa, że odpowiedzialny, lub przynajmniej współodpowiedzialny za...
„To Waszyngton najechał na Ukrainę, a nie Rosja. Jak to jest, że tylko Rosja, która jeszcze na nikogo nie najechała, ma być pociągana do odpowiedzialności?”. – Paul Craig Roberts, Can We Trust Russophobes with Our Foreign Policy?, 21 stycznia 2022 roku „Dlatego Departament Stanu Stanów Zjednoczonych utrzymuje fikcję, że Rosja...
Krytykowanie oporu przed agresją i domaganie się jak najszybszego jego zaprzestania w sytuacji, gdy taki opór przedłuża konflikt skutkujący niszczeniem życia, wolności i własności niewinnych ludzi, nie jest wolnościowe, choć może się takie wydawać. „Libertarianie”, którzy stoją na takim stanowisku, podważają sam fundament wolnościowej doktryny, jakim jest zasada nieagresji. Zastępują...
W styczniu pisałem o możliwych wariantach ataku Rosji na Ukrainę. Niestety ale nasze obawy się potwierdziły – Władimir Putin (ponownie) dokonał inwazji i teraz jesteśmy świadkami wojny na Ukrainie. Wbrew chyba wszystkim, państwa zachodnie bardzo szybko ruszyły na pomoc Ukrainie poprzez niespotykane dotąd sankcje na agresora oraz poprzez ogromne dostawy pomocy...
Kluczowym terminem teorii minarchistycznej jest tzw. rząd dbający wyłącznie o zabezpieczenie praw jednostkowych albo, w innych jej odmianach, „rząd dobrowolny”. Z pojęciem tym wiążą się dwa zasadnicze problemy. Po pierwsze, jeśli ów „rząd dobrowolny” to nic innego, jak redefinicja czegoś w rodzaju zarządu prywatnej firmy ochroniarskiej czy arbitrażowej, wówczas używanie...
Etyka libertariańska nie twierdzi, że agresja nie jest nigdy uzasadniona, ale że jest zawsze działaniem przestępczym. Trzeba zwrócić uwagę, że są to dwie bardzo różne rzeczy. Dana osoba może czuć, że podjęcie działania przestępczego jest uzasadnione, gdyż istnieje duża szansa na to, że w perspektywie ex post zostanie ona uniewinniona...
1. Państwo to największy aparat agresji, przemocy i przymusu na danym terytorium. Mafia składa się ze wszystkich pomniejszych tego rodzaju aparatów. 2. Państwo jest najlepiej zorganizowanym aparatem agresji, przemocy i przymusu na danym terytorium. Stosunkowo pośledniejsza organizacja mafii czyni ją mniej wpływową, a zasięg jej oddziaływania bardziej ograniczonym. 3. Państwo...
Pojawia się czasem zarzut, że zwolennicy szeroko rozumianych idei wolnościowych wykazują w dyskusjach duży stopień agresji werbalnej, co zdaje się kolidować z ich deklarowanym bezwarunkowym poszanowaniem zasady nieagresji. Zarzut ten wydaje mi się o tyle jałowy, o ile duży stopień agresji werbalnej wykazują pewne grupy zwolenników wszelkiego rodzaju idei. Jest...
Ostatnio miejsce pewne zdarzenie. Otóż właściciel drogi, przez którą regularnie przejeżdżali nastolatkowie na skuterach, zdenerwował się, ostrzegł ich raz i drugi, a następnie rozwiesił wzdłuż drogi stalową linkę, której nie zauważył jeden z nastolatków, w następstwie czego ledwo uratowano jego życie, a teraz trwa walka o uratowanie jego głosu. Rzecz niezwykła:...
1. Swobodna konkurencja, której rezultatem jest konsekwentny spadek cen i wzrost jakości dóbr i usług, może zaistnieć jedynie w warunkach szacunku dla praw własności i nieistnienia politycznych barier wejścia na rynek. 2. Wspomniane wyżej warunki są również niezbędne dla zaistnienia kultury niskiej preferencji czasowej, nakłaniającej do gromadzenia oszczędności koniecznych dla...