Dziś przypada święto państwowe nawiązujące do odzyskania przez państwo polskie niepodległości w 1918 r. W ten weekend odbywają się wydarzenia, które mają za zadanie uczczenie setnej rocznicy wspomnianych wydarzeń. Jako Stowarzyszenie Libertariańskie postanowiliśmy do tych obchodów dołożyć naszą własną, małą cegiełkę w postaci pewnego eksperymentu myślowego.
W 1966 r. z okazji tysiąclecia tzw. Chrztu Polski wybudowano 1000 szkół. W jaki wolnościowy i libertariański sposób można byłoby uczcić stulecie odzyskania państwowości? Na przykład usunięciem stu zbędnych państwowych instytucji, których istnienie jest albo w całości nieuzasadnione, albo których zadania z powodzeniem mogłyby przejąć podmioty prywatne, o ile mogłyby działać w sposób pokojowy i byłoby na to działanie odpowiednie zapotrzebowanie. Zamknięcie sporej części z nich byłaby praktycznie niezauważalne dla zdecydowanej większości obywateli, choć o likwidacji niektórych dyskutowałby zapewne cały kraj.
Zdajemy sobie sprawę z tego, że różny byłby stopień trudności związany z usunięciem każdej z wymienionych państwowych instytucji na naszej liście: od zmian na poziomie rozporządzeń czy ustaw; przez zmiany na poziomie ustawy zasadniczej; na prawie europejskim kończąc. Chcieliśmy przede wszystkim uzmysłowić, jak bardzo rozrośnięte instytucjonalnie jest obecnie polskie państwo, w jak wiele sfer naszego życia ingeruje i jak wiele oszczędności w wydatkach państwa można byłoby poczynić, gdyby za likwidacją stu państwowych instytucji poszły odpowiednie cięcia wydatków.
Nasze zestawienie ma rzecz jasna charakter subiektywny i nie wyczerpuje listy zbędnych państwowych instytucji. Prawdę mówiąc, żeby została „tylko” okrągła setka, musieliśmy kilkanaście z nich wykreślić.
Lista stu państwowych instytucji, które na stulecie odzyskania niepodległości mogłyby zostać zlikwidowane, prezentuje się następująco:
Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Agencja Rezerw Materiałowych
Agencja Rozwoju Przemysłu
Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów
Centralna Komisja Egzaminacyjna i Okręgowa Komisja Egzaminacyjna
Centralne Biuro Antykorupcyjne
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych
Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
Centrum Badania Opinii Społecznej
Centrum Doradztwa Rolniczego
Centrum Egzaminów Medycznych
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Główny Inspektorat Farmaceutyczny / Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna
Główny Inspektorat Sanitarny / Państwowa Inspekcja Sanitarna
Główny Inspektorat Transportu Drogowego
Główny Instytut Górnictwa
Główny Urząd Geodezji i Kartografii
Główny Urząd Statystyczny
Inspekcja i Instytut Ochrony Środowiska
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych
Inspekcja Transportu Drogowego
Inspekcja Weterynaryjna i Główny Lekarz Weterynarii
Instytut Badawczy Leśnictwa
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej
Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego
Komisja Dokumentacji Hydrologicznych
Komisja Nadzoru Finansowego
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych
Komisja Ochrony Praw Pasażerów
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza
Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii
Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt
Krajowy i Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa
Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej (REGON)
Muzeum Marynarki Wojennej
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Okręgowy inspektor rybołówstwa morskiego
Ośrodek Studiów Wschodnich
Państwowa Agencja Atomistyki
Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa
Państwowa Inspekcja Pracy
Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych
Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych
Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich
Państwowa Rada Ochrony Przyrody
Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania i Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn
Polska Agencja Inwestycji i Handlu
Polska Organizacja Turystyczna
Polski Instytut Sztuki Filmowej
Polski Klub Wyścigów Konnych (Tor Służewiec)
Polski Komitet Normalizacyjny
Polskie Centrum Akredytacji
Rada Ochrony i Ułatwień Lotnictwa Cywilnego
Rzecznik Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego
Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
Urząd Dozoru Technicznego / Transportowy Dozór Techniczny
Urząd Komunikacji Elektronicznej
Urząd Lotnictwa Cywilnego
Urząd Ochrony Danych Osobowych
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Urząd Regulacji Energetyki
Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Urząd Zamówień Publicznych
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa
Ciekawi jesteśmy opinii odnośnie do tych propozycji, zarówno tych ogólnych, jak i tych szczegółowych.
Stowarzyszenie Libertariańskie
5 komentarzy
Magda says
15 listopada 2018 at 16:52Gdyby zlikwidowano Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowe Centrum Nauki, to naukowcy nie mieliby skąd brać grantów na badania… Poza tym czym zastąpilibyście Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych albo Główny Inspektorat Farmaceutyczny? Moim zdaniem część wypunktowanych instytucji nie ma szans na zastąpienie przez podmioty prywatne.
Przemek Hankus says
15 listopada 2018 at 18:03Bez NCBiR i NCN jak najbardziej byłyby możliwości pozyskiwania środków na badania. Po prostu naukowcy nie pobieraliby ich za pośrednictwem tych instytucji, a od podmiotów prywatnych.
Jeśli jakaś instytucja nie miałaby szans na zastąpienie przez podmioty rynkowe, to znaczy, że na jej działalność nie ma wystarczającego zapotrzebowania, tj. albo jest całkowicie zbędna, albo jej zadania należałoby realizować w oparciu o model non-profit.
PIK says
21 kwietnia 2020 at 19:35Tak, tylko za swoje!
PIK says
21 kwietnia 2020 at 19:34Cha cha pani żartuje?! To jak było przed granatami?! Cha cha krecilo się czy nie?!
PIK says
21 kwietnia 2020 at 19:27Oby!
Darwinizm uber alles! Selekcja naturalna, gospodarcza! Wolnościowa!